In de wetteksten is enkel sprake van commissie.
Zowel in de arbeidsovereenkomstenwet (bediende-handelsvertegenwoordiger) als de agentuurwetgeving (zelfstandige handelsagent) wordt vermeld dat de vergoeding bestaat ofwel uit een vast bedrag, ofwel uit commissies, ofwel deels uit een vast bedrag en deels uit commissies.
Het wettelijk beschermde systeem is dan ook het commissiestelsel.
Het systeem waarbij percentages worden toegekend op binnengebrachte bestellingen is niet alleen het meest duidelijke, maar ook het meest verdedigbare ingeval van betwistingen.
Wat blijkt?
Zowel werkgevers als opdrachtgevers proberen aan de wettelijke bescherming van commissies te ontsnappen door bonussystemen te bedenken. Hierbij worden dikwijls de meest gewiekste tactieken ingeschakeld om de toekenningsvoorwaarden en de berekeningswijze zo te manipuleren dat u weinig kans maakt om op een consequente manier uw vergoeding positief te beïnvloeden. Als u dan al haalbare streefcijfers krijgt, dan zou het kunnen dat u alsnog naast de bonus grijpt of wanneer u er toch aanspraak op kan maken, de berekening ervan niet duidelijk is en bijgevolg het bedrag fameus tegenvalt.
Welke objectieven dient u te behalen?
Streefcijfers gelden dan al maar voor een bepaalde periode, ze zijn bv. jaarlijks hernieuwbaar, en er wordt dikwijls geprobeerd om ze eenzijdig op te leggen of m.a.w. zonder inspraak van uwentwege. Als u dan toch niet akkoord gaat met de nieuwe voorwaarden en deze protesteert, dan zou u in een juridisch vacuüm terecht kunnen komen als u niet tijdig en accuraat reageert. Soms worden helemaal geen nieuwe cijfers gegeven of komen deze zeer laattijdig (als er al ettelijke maanden zijn verstreken en uw prestaties al kunnen ingeschat worden).
Kan u alsnog naast de bonus grijpen?
Meermaals wordt voorzien dat u nog werkzaam moet zijn voor de firma op het ogenblik dat de bonus dient betaald te worden. De samenwerking stopt echter vroeger. Gevolg: de opdrachtgever weigert om de bonus uit te betalen, al was het slechts een gedeelte ervan. Des te schrijnender wordt de situatie wanneer de opdrachtgever zelf het initiatief neemt om het contract juist voor de betalingsdatum van de bonus te verbreken. Dergelijke clausule kan u dus maar best niet aanvaarden om eindeloze discussies te vermijden.
Hoe wordt de bonus berekend?
Ongelooflijk maar waar: recent had ik een vertegenwoordiger op raadpleging wiens werkgever er zelf niet in slaagde om op basis van de voorwaarden die hij zelf had vooropgesteld in een vele bladzijden tellend systeem, een juiste berekening te maken van het exacte bedrag van de verschuldigde bonus. Betrokkene had alle door hem behaalde cijfers zorgvuldig bewaard en kon heel goed rekenen waardoor hij systematisch de door de werkgever gemaakte berekeningen kon corrigeren. Spijtig genoeg lukt dit niet altijd.